استفاده بهینه از ضایعات فلزی ماشین آلات صنعتی با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی

این مقاله در چهارمین کنگره بین المللی مدیریت، اقتصاد، علوم انسانی و توسعه کسب و کار در تاریخ ۵ و ۶ فوریه ۲۰۲۵ در دانشگاه هنر اسلامی تبریز ارائه شده است.

استفاده بهینه از ضایعات فلزی ماشین آلات صنعتی با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی

استفاده بهینه از ضایعات فلزی ماشین آلات صنعتی با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی

این مقاله به بررسی استفاده بهینه از ضایعات فلزی باقیمانده از چرخه تولیدات صنعتی با استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌پردازد. با مقایسه بازیافت به وسیله هوش مصنوعی با تکنیک‌های سنتی، نشان داده می‌شود که هوش مصنوعی می‌تواند راه مؤثرتر و سودمندتری ارائه دهد. در مثالی که در مقاله ذکر شده، مواد ضایعات فلزی از ضایعات پلاستیکی جداسازی و به نحو مطلوب‌تری بازیافت یا از چرخه بازیافت حذف می‌شوند. هوش مصنوعی با جمع‌آوری داده‌ها، تفکیک هوشمند، بهینه‌سازی مرحله ذوب، و پیش‌بینی مشکلات مدیریت زنجیره تأمین، یک بازیافت اقتصادی، بهینه و مستمر را فراهم می‌کند. این امر منجر به کاهش هزینه‌های بازیافت و تولید، بهبود کیفیت محصول، کاهش اثرات زیست‌محیطی و افزایش سرعت تولید می‌گردد. هرچند پیاده‌سازی هوش مصنوعی با چالش‌هایی همراه است، اما مزایای آن نشان می‌دهد که این فناوری آینده بازیافت را تحت تأثیر قرار خواهد داد.


واژه‌های کلیدی: استفاده بهینه ضایعات فلزی، کاربرد هوش مصنوعی در صنعت، استفاده بهینه ضایعات فلزی مبتنی بر هوش مصنوعی، مواد ضایعات قابل استفاده مجدد، الگوریتم هوش مصنوعی، معماری سیستم.

مقدمه: با رشد جمعیت و افزایش تقاضا برای منابع طبیعی، بازیافت مواد، به ویژه ضایعات تولیدی فلزات، به یک ضرورت کلیدی تبدیل شده است. استفاده بهینه از ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی یکی از چالش‌های مهم برای هر کشوری است و انتخاب و مدیریت این بخش، اهمیت زیادی در حفظ محیط زیست و به حداکثر رساندن بهره‌وری منابع دارد. این مقاله گام‌های لازم برای به حداکثر رساندن استفاده از ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی را با استفاده از هوش مصنوعی در فرآیند سیستم سنتی مورد بازبینی قرار می‌دهد. هوش مصنوعی می‌تواند فرآیند بازیافت این ضایعات را بهینه‌سازی کند. هدف اصلی از به‌کارگیری هوش مصنوعی در این حوزه، افزایش دقت و کارایی در جداسازی و دسته‌بندی مواد مختلف، کاهش هزینه‌های عملیاتی، بهینه‌سازی مصرف انرژی و بهبود مدیریت زنجیره تأمین مواد بازیافتی است.

مفاهیم کلیدی:

  • استفاده بهینه ضایعات فلزی: آماده‌سازی مواد برای بهره‌برداری دوباره یا تبدیل به مواد اولیه تولید.
  • کاربرد هوش مصنوعی در صنعت: فناوری‌هایی که به ماشین‌ها امکان می‌دهد مانند انسان‌ها فکر کنند، بیاموزند و تصمیم‌گیری کنند.
  • استفاده بهینه ضایعات فلزی مبتنی بر هوش مصنوعی: به‌کارگیری هوش مصنوعی برای بررسی و تضمین کیفیت مواد ضایعات، شناسایی و حذف مواد نامطلوب، و خودکارسازی فرآیندها.
  • مواد ضایعات قابل استفاده مجدد: موادی که می‌توان آن‌ها را بازیافت و مجدداً استفاده کرد.
  • الگوریتم هوش مصنوعی: مجموعه‌ای از دستورالعمل‌های محاسباتی که برای حل وظایف خاص یا تصمیم‌گیری با تقلید از هوش انسانی طراحی شده است.
  • معماری سیستم: ساختار کلی و نحوه ارتباط اجزای مختلف یک سیستم.

هدف مقاله: هدف اصلی این پروژه، استفاده مؤثر و بهینه از ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی است. در سیستم پیشنهادی، از سیستم مبتنی بر هوش مصنوعی برای کنترل، اندازه‌گیری ضایعات فلزی و استفاده مجدد (بازیافت یا تبدیل به مواد خام اولیه) استفاده می‌شود.

روش تحقیق: ۱. تأثیر هوش مصنوعی در استفاده بهینه ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی: هوش مصنوعی نقش بسیار مهمی در بهبود فرآیندهای استفاده بهینه ضایعات ماشین‌آلات صنعتی ایفا می‌کند. یکی از زمینه‌های کلیدی استفاده از هوش مصنوعی، بهبود کارایی و دقت در جداسازی مواد ضایعاتی است. سیستم‌های هوش مصنوعی با استفاده از یادگیری ماشین و بینایی کامپیوتری، مواد مختلف را با دقت بالا شناسایی و دسته‌بندی می‌کنند. این سیستم‌ها قادر به تشخیص تفاوت‌های کوچک بین مواد مختلف هستند که به افزایش نرخ ضایعات و کاهش میزان ضایعات غیرقابل بازیافت کمک می‌کند.

۲. مراحل استفاده بهینه ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی:

  • جمع‌آوری ضایعات: از منابع مختلف مانند کارخانه‌ها و کارگاه‌ها.
  • تفکیک ضایعات: جداسازی ضایعات از مواد دیگر با کمک تجهیزات مکانیکی و مغناطیسی.
  • فشرده‌سازی: فشرده‌سازی ضایعات تفکیک‌شده به شکل بلوک‌های کوچکتر برای حمل‌ونقل آسان‌تر.
  • ذوب: ذوب بلوک‌های فشرده‌شده در کوره‌ها.
  • ریخته‌گری: ریختن فلز مذاب در قالب‌ها و تولید محصولات نهایی.

۳. چالش‌های فرآیند استفاده بهینه ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی:

  • کیفیت متغیر ضایعات: وجود مواد ناخالص و غیرآهنی می‌تواند بر کیفیت محصول نهایی اثر منفی بگذارد.
  • هزینه‌های انرژی: فرآیند ذوب ضایعات آهن نیاز به انرژی زیادی دارد.
  • مدیریت پسماند: عدم مدیریت صحیح پسماندها منجر به آسیب‌های جدی زیست‌محیطی می‌شود.

۴. نقش هوش مصنوعی در بهینه‌سازی فرآیند استفاده از ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی:

  • جمع‌آوری داده‌ها: بهبود جمع‌آوری و تحلیل داده‌های مرتبط با ضایعات با حسگرهای هوشمند.
  • تفکیک هوشمند: افزایش دقت و کارایی تفکیک با الگوریتم‌های بینایی ماشینی و یادگیری عمیق.
  • بهینه‌سازی مرحله ذوب: تعیین شرایط بهینه ذوب بر اساس تحلیل داده‌های دما، زمان و ترکیب شیمیایی.
  • پیش‌بینی مشکلات: پیش‌بینی مشکلات احتمالی در فرآیند بازیافت با مدل‌های یادگیری ماشین.
  • مدیریت زنجیره تأمین: بهبود زنجیره تأمین و فرآیندهای لجستیکی با الگوریتم‌های هوشمند.

۵. مزایای هوش مصنوعی در فرآیند استفاده بهینه از ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی:

  • کاهش هزینه‌ها: بهینه‌سازی مراحل بازیافت منجر به کاهش هزینه‌های انرژی و عملیات و در نتیجه کاهش هزینه‌های کلی تولید می‌شود.
  • بهبود کیفیت محصول: افزایش دقت در مراحل تفکیک و کنترل بهتر شرایط ذوب، کیفیت محصولات نهایی را افزایش می‌دهد.
  • کاهش اثرات زیست‌محیطی: بهینه‌سازی فرآیندها و کاهش مصرف انرژی منجر به پایداری بیشتر در صنعت بازیافت می‌شود.
  • افزایش سرعت تولید: استفاده از سیستم‌های هوشمند، سرعت تولید را افزایش می‌دهد.

۶. مسیرهای مورد استفاده بهینه از ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی:

  • مسیر سنتی: جمع‌آوری و استفاده مجدد ضایعات صنعتی توسط نیروی انسانی با ابزارهای غیرمکانیزه. این روش علاوه بر کاهش کیفیت محصول و افزایش هزینه‌ها، خطرات ناشی از جمع‌آوری دستی را نیز در پی دارد.
  • مسیر سیستم نوین هوش مصنوعی: فرآیند جمع‌آوری و استفاده مجدد ضایعات صنعتی به صورت مکانیزه و سیستمی اجرا می‌گردد. این سیستم از مراحل ساده‌تری برخوردار است و با استفاده از فناوری‌های پیشرفته، فرآیند را بهینه می‌کند.

۷. الگوریتم کلی هوشمند در استفاده بهینه از ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی با استفاده از هوش مصنوعی: این الگوریتم جریان کاری یک سیستم را برای استفاده بهینه ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی نشان می‌دهد. مراحل شامل ورودی (داده‌های ضایعات)، کنترل ورودی با هوش مصنوعی، تفکیک و طبقه‌بندی، پردازش، تعیین قابلیت تبدیل به مواد اولیه، تبدیل به مواد اولیه و بازگشت به خط تولید، یا فروش ضایعات غیرقابل تبدیل می‌باشد.

۸. چالش‌های پیاده‌سازی هوش مصنوعی در استفاده بهینه ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی:

  • هزینه‌های بالا: نیازمند سرمایه‌گذاری‌های اولیه برای خرید تجهیزات و نرم‌افزارهای پیشرفته.
  • نیاز به تخصص: استفاده مؤثر از سیستم‌های هوش مصنوعی نیاز به تخصص فنی دارد.
  • امنیت سایبری: نگرانی‌هایی درباره امنیت داده‌ها و حفاظت از اطلاعات حساس.

چشم‌انداز آینده هوش مصنوعی در بازیافت ضایعات فلزی ماشین‌آلات صنعتی: با توجه به روند رشد فناوری‌های هوش مصنوعی و افزایش نیاز به منابع پایدار، پیش‌بینی می‌شود که استفاده از هوش مصنوعی در صنعت بازیافت ضایعات فلزی گسترش یابد. تحقیقات بیشتری برای توسعه الگوریتم‌های جدید به منظور بهینه‌سازی فرآیندهای بازیافت ضروری است.

نتیجه‌گیری: هوش مصنوعی به عنوان یک ابزار مؤثر می‌تواند نقش کلیدی در بهبود و بهینه‌سازی فرآیند بازیافت ضایعات فلزی ایفا کند. این فناوری با دقت و کارایی بیشتر در تفکیک، کنترل دقیق‌تر فرآیندهای تبدیل و پیش‌بینی مشکلات احتمالی، باعث کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت محصول نهایی می‌شود. هرچند پیاده‌سازی هوش مصنوعی با چالش‌هایی همراه است، اما مزایای آن به وضوح نشان می‌دهد که این فناوری آینده بازیافت را تحت تأثیر قرار خواهد داد.



این مقاله در چهارمین کنگره بین المللی مدیریت، اقتصاد، علوم انسانی و توسعه کسب و کار در تاریخ ۵ و ۶ فوریه ۲۰۲۵ در دانشگاه هنر اسلامی تبریز ارائه شده است.